“เราอ่านรายงานเกี่ยวกับความทุกข์ยากของราษฎรทุกค่ำคืน เพื่อจะได้รู้ว่าปีนี้ปริมาณน้ำในแม่น้ำเป็นอย่างไร โจรขโมยมากน้อยแค่ไหน มีขุนนางคนไหนทุจริตหรือไม่ หากราษฎรยังใช้ชีวิตอย่างยากลำบาก เราก็ไม่อาจใช้ชีวิตอย่างเป็นสุขได้ เหล่าขุนนางทุกกรมกอง ควรถือเอาความทุกข์ยากของราษฎรเป็นที่ตั้ง สิ่งใดที่เป็นประโยชน์ต่อราษฎรก็พึงกระทำ อีกทั้งพึงหมั่นสังเกตและรับฟังความต้องการของราษฎรทั้งปวง”

(朕夙夜求治,念切民依。邇年水旱頻仍,盜賊未息,兼以貪吏朘削,民力益占,朕甚憫焉。部院科道諸臣,其以民間疾苦,作何裨益,各抒所見以聞。)

พระบรมราชโองการของฮ่องเต้คังซี (康熙帝 ค.ศ.1654 – 1722 ครองราชย์ ค.ศ.1661 – 1722) มหาราชผู้ยิ่งใหญ่ในสมัยราชวงศ์ชิง (清朝) พระราชทานแก่ขุนนางทั้งหลาย เมื่อวันติงเหม่า(丁卯 เป็นระบบการกำหนดวันตามปฏิทินจีนโบราณ) เดือนหก รัชศกคังซีปีที่แปด (ค.ศ.1669) หลังจับกุมอ๋าวป้าย(鰲拜) และสมัครพรรคพวกเพียงหนึ่งเดือน ขณะนั้นทรงมีพระชนมายุเพียง 16 พรรษา ต่อมาฮ่องเต้พระองค์นี้ได้รับการจารึกไว้ในประวัติศาสตร์ว่าเป็นมหาราชที่ยิ่งใหญ่ที่สุดพระองค์หนึ่งในสมัยราชวงศ์ชิงและในประวัติศาสตร์จีน พระบรมราชโองการนี้อ้างจากพงศาวดารราชวงศ์ชิง (清史稿) เล่มที่ 6 บทว่าด้วยพระราชประวัติฮ่องเต้เซิ่งจู่ เล่มที่ 1 (聖祖本紀一)

ภาพประกอบ : พระบรมสาทิสลักษณ์(ภาพวาดเหมือน)ฮ่องเต้คังซี ขณะมีพระชนมายุราวๆ 16-20 พรรษา ทรงฉลองพระองค์ชุดมังกรของฮ่องเต้ราชวงศ์ชิง