ร่องรอยและอิทธิพลพุทธศาสนาสายธรรมตันตริกเถรวาทในอาเซียนราวพุทธศตวรรษที่ 18 (สุโขทัย) จนถึงปัจจุบัน: อิทธิพลและคุณูปการ
หากพูดถึงตันตริกเถรวาทกับคนไทยคงจะต้องถูกถามว่าคืออะไร เพราะดูเหมือนเป็นคำที่ผลิตขึ้นใหม่ หากแต่ความจริงคำนี้ใกล้เคียงกับคำที่พระถั๋งซำจัง (เสวี้ยนจาง) เคยใช้เมื่อบันทึกถึงสภาพการณ์ พฤติกรรม การปฏิบัติของพระสงฆ์ พุทธศาสนาสมัยพระเจ้าหรรษวัฒนะ ช่วงท่านเดินทางไปยังอินเดี ว่า มหายาน-สถวีระ และ หีนยาน-สถวีระ ซึ่งหมายถึงพระสงฆ์ที่แม้จะอยู่อารามเดียวกันแต่ก็มุ่งเน้นปฏิบัติและเป้าหมายต่างกัน พร้อมกล่าวถึงพระสงฆ์ที่มหาวิหารและอภัยคีรีวิหารที่ศรีลังกา คำดังกล่าวยังปรากฎจารึกที่ลพบุรีสมัยพระเจ้าสุริยวรมันที่ 1 ที่เกี่ยวถึงพระสงฆ์นักบวช โดยเฉพาะอรัณยกะ อิทธิพลจากอภัยคีรีวิหารกับมหาวิหารที่อยู่กันรอบเมือง มีอาวาส/อาราม เรียกว่า ตโปวนาวาสหรือตโปวนาราม ในจารึกกล่าวถึง พระมหายาน-สถวีระ แต่หมายถึงพระสงฆ์ที่สังกัดทั้งฝ่ายมหายานและเถรวาท ทำให้เกิดการผสมตันตรยานหรือวัชรยานกับเถรวาท เกิดเป็น ตันตริกเถรวาท หรือ วัชรเถรวาท คำนี้บ่งบอกถึงอิทธิพลตันตรยานที่มีต่อพระสงฆ์เถรวาทอุษาคเนย์ที่ยังคงปฏิบัติแนวปกปิด เป็นคุยหยาน มีคัมภีร์ปฏิบัติธรรมเป็นของตนเอง คือโบราณกัมมัฏฐาน เป็นคำที่ใช้อ้างถึงแนวทางปฏิบัติที่ลึกลับในพุทธศาสนาเถรวาทอุษาคเนย์เป็นการเฉพาะ นอกจากนี้ยังเกี่ยวกับเวทมนต์ คาถา พิธีกรรม บางครั้งเรียกว่า โยคาวจร เป็นพระพุทธศาสนาสายกระแสนิยมหลักก่อนเข้าสู่ยุคใหม่ ในลาว กัมพูชา ไทย พม่า ทางใต้เวียดนาม ผืนแผ่นดินใหญ่อาเซียน พุทธศาสนานิกายหรือกระแสธรรมที่มีอิทธิพลต่อแนวคิดตันตริกเถรวาท คือ สำนักนิกายอภัยคีรีวิหารในลังกาสำนักนี้ได้เคยเปิดรับมหายาน ตันตรยานหรือวัชรยานและมีอิทธิพลต่ออุษาคเนย์พร้อมการเผยแพร่ไปที่ชวา ทวารวดี ศรีเทพ ศรีจนาศะ […]Read More